بيمارستان فوق تخصصي مادر و كودك غدير آسم

بيماري التهابي مزمن راههاي هوايي است که موجب حساسيت بيش از حد راه هوايي, ادم مخاطي وتوليد مخاط ميشود.در هر سني ممکن است اتفاق بيفتد ولي بيشتر به عنوان بيماري مزمن دوران کودکي است. آلرژي مهمترين علت آسم است. تماس مزمن با محرکهاي راه هوايي يا آلرژنها باعث شدت آسم ميشود.آلرژنها ميتوانند فصلي يادائمي باشند. عوامل موثر در شروع علائم و نشانه هاي آسم وحملات آسم در بيماران شامل عوامل محرک راههاي تنفسي)عطر.دودگرما.سرما( ، فعاليتهاي ورزشي، استرس وهيجانات عاطفي، سينوزيت با ترشحات پشت حلق می باشد.

تظاهرات بالیني:

سرفه ، تنگي نفس و ويزينگ است. حملات آسم اغلب در شب رخ ميدهد.حمله آسم ممکن است به طور ناگهاني شروع شود اما اغلب با افزايش علائم طي چند روز گذشته آغاز ميگردد.سرفه ممکن است با يا بدون خلط وجود داشته باشد.ويزينگ ممکن است ابتدا در بازدم و سپس در دم و بازدم وجود دارد.سفتي قفسه سينه و تنگي نفس به وجود ميايد.بازدم نيازمند تلاش زياد است وطولاني ميشود.با پيشرفت حمله هيپوکسمي همراه با سيانوز مرکزي .تعريق.تاکيکاردي وپهن شدن فشار نبض ايجاد ميگردد. علائم آسم ناشي از فعاليتهاي فيزيکي شامل: حداکثر علائم در حين ورزش.عدم حضور علائم در شب وگاهي فقط احساس سوزش وقطع تنفس در حين ورزش ميباشد.

بررسي و يافته هاي تشخیصي:

گرفتن تاريخچه کامل فاميلي محيطي وشغلي.سابقه مثبت خانوادگي وعوامل محيطي در حملات حاد آسم, بررسي خلط وخون ممکن است ائوزينوفيلي را نشان دهد.در صورت داشتن آلرژي ممکن است سطح ايمنوگلوبولينها در سرم بالا باشد.بررسي گازهاي خون شرياني و پالس اکسيمتري هيپوکسمي در حملات حاد را نشان ميدهد.

عوارض:

آسم مقاوم.نارسايي تنفسي.پنوموني.آتلکتازي.انسداد راه هوايي به خصوص در طي حملات حاد آسم.اغلب باعث هيپوکسمي ميشود که نياز به تجويز اکسيژن ميباشد.

چه عواملی در ابتلا به آسم نقش دارند؟

دو عامل مهم در بروز آسم دخالت دارد که 50 درصد به عوامل ژنتیکی و 50 درصد دیگر به عوامل محیطی مربوط می شود. اگر هر یک از والدین مبتلا به آسم باشند احتمال اینکه فرزندشان نیز به آسم مبتلا شود زیاد است. پس می توان گفت، عوامل وراثتی نقش مهمی در ابتلا به این بیماری دارند. عوامل محیطی نیز به چند دسته تقسیم می شوند که شامل عوامل آلرژی زا و عوامل محرک می شود. از مواد آلرژی زا می توان به گرده گیاهان و قارچ های هوایی که در فضای بیرون وجود دارند و همچنین به عوامل آلرژی زا داخل منزل مانند حشرات، سوسک، حیوانات خانگی، مایت های گرد و غبار (جانداران میکروسکوپی که از ذرات گرد و غبار تغذیه می کنند) و غیره اشاره کرد. از عوامل محرک مهم نیز می توان از آلودگی هوا، دود ناشی از سیگار و قلیان، دود وسایل نقلیه، دود کارخانجات و حتی دود اسپند، مواد شوینده و عطر و مواد آرایشی نام برد.

مراقبت پرستاري:

کودکان آسمی چه ورزش هایی می توانند انجام دهند؟ آیا ورزش ممنوعه ای وجود دارد؟ متاسفانه یکی از عوارض آسم کم تحرکی است. از آنجایی که کودکان با انجام فعالیت بدنی دچرا تشدید علائم آسم می شوند یا خودشان فعالیتشان را محدود می کنند یا از طرف والدین مجبور می شوند که تحرکشان را کاهش دهند. اما این کار اشتباه است. کودک مبتلا به آسم نباید از نظر فعالیت ورزشی محدود شود. برخی از ورزشکارانی که در المپیک مقام کسب می کنند مبتلا به آسم هستند. بنابراین، به پرهیز از ورزش نیاز نیست. چون آسم یک بیماری قابل کنترل است. پزشک باید با دارو آسم را کنترل کند تا کودکان فعالیت های ورزشی خود را داشته باشند. در غیر این صورت، با درپیش گرفتن بی تحرکی و به اضافه عوامل دیگر زمینه چاقی کودک و عوارض جانبی آن فراهم می شود.

آموزش مراقبت از خود به بیمار:

تغذیه کودک مبتلا به آسم را باید کنترل کرد. برای مثال بهتر است تغذیه این کودکان حاوی میزان کافی میوه و سبزیجات تازه و محصولات لبنی باشد. به علاوه، پرهیز از تنقلات، فست فودها، نوشابه، سس ها و غیره نیز تاثیر زیادی در کنترل و کاهش اثرات منفی آلودگی هوا دارد. بنابراین، تغذیه مناسب، ورزش مناسب تحت نظر پزشک و در هوای پاک، مصرف به موقع داروهای تجویزشده و مراجعه منظم به پزشک جزو مواردی است که والدین باید دقت داشته باشند. همچنین، والدین تمام کودکان (نه فقط کودکان مبتلا به آسم) باید توجه داشته باشند در روزهایی که هوا آلوده است از بیرون بردن بچه ها به شدت خودداری کنند و آنها را در معرض هوای آلوده قرار ندهند. چون کودکان و سالمندان بیشترین آسیب را از آلودگی هوا متحمل می شوند. غذاهایی که باید از رژیم غذایی این افراد(البته بسته به این که به کدام یک حساس هستند)حذف شوند، عبارت هستند ازشیر، تخم مرغ، غذاهای دریایی و ماهی. بهتر است سولفیت ها نیز با احتیاط مصرف شوند. سالیسیلات ها به ندرت مشکل زا هستند،اما در 2 درصد بیماران، آسم را تشدید می کنند.مصرف اسیدهای چرب امگا 3 مفید است. گردو و ماهی از منابع خوب این اسیدهای چرب می باشند. البته در صورت ابتلا به آلرژی غذایی به ماهی، مصرف ماهی باید از رژیم حذف شود.

توصیه های مهم:

راههای متعددی وجود دارد که شما می توانيد از طريق آنها از شدت بيماری کودک خود کم کنيد.

حيوانات دست آموز را از خانه بيرون ببريد و به هيچ وجه اجازه ورود آنها را به رختخواب ندهيد. از حضور در خانه ای که حيوان حساسيت زا دارند اجتناب کنيد. از به کار بردن بالش يا تشک حاوی پر، پشم و کرک اجتناب کنيد و آنهارا در پوششهايي (مثلا پلاستيكي ) نفوذذ ناپذیر بپيچد.
کلیه ملحفه ها را هفته ای یک بار در آب داغ ( 55 درجه سانتی گراد) بشویید. رطوبت خانه و محیط های در بسته را کاهش دهید و در حد کمتر از 50 درصد نگهدارید. در صورت امکان از قالی به عنوان کف پوش استفاده نکنید. نظافت منزل را رعایت کنید و هنگام نظافت ماسک مرطوب بزنید.
در فصول گرده افشانی پنجره ها را بسته نگهدارید. از منابع تکثیر قارچ مانند برگهای خیس و مواد زاید باغچه اجتناب کنید. در صورت امکان از دستگاه تهویه استفاده کنید.
در صورت ابتلا به آسم به هیچ وجه سیگار نکشید. اجازه سیگار کشیدن در خانه را به هیچ کس ندهید. ازحضوردرقهوه خانه ها خودداری کنید.
به هیچ وجه بدون همراه داشتن اسپری های سبز یا آبی خود از منزل خارج نشوید.
از تماس کودک با گل وگیاهان خودداری کنید.
از مصرف هرگونه موادآرایشی،شوینده،عطر واسپری با مارکهای جدید وناشناخته جهت کودک یا والدین پرهیز کنید.
از شنا کردن کودک در استخرهای عمومی جلوگیری کنید واز مکانهای کاملا" مرطوب وبدون تهویه مانند سونا وچشمه های آب گرم دوری کنید.
در ساعات شلوغ وآلوده روز ازمنزل خارج نشوید و درفصلهای شلوغ ازمسافرت به مناطق پرتراکم وآلوده خودداری کنید.
اصول بهداشتی وپیشگیری از بیماریهای عفونی را کاملا" رعایت کنید تا به آنفلوانزا یا سرماخوردگی مبتلا نشوید.
از عوامل ایجاد اضطراب،استرس و فشارهای عصبی، هیجانات عاطفی، بحث ومجادله تا حدامکان دوری کنید.
تغذيه انحصاری شيرخواران با شير مادر تا سن شش ماهگی يكي از مهمترين راههای پيشگيری از وقوع آسم و ساير حساسيت ها در کودکانی است که سابقه چنين بيماريهايي رادرخانواده دارند . رعايت توصيه های پزشکی و بهداشتی در زمينه تغذيه شيرخوار و استفاده نکردن از مواد حساسيت زا ( مانند سفيده تخم مرغ ،ماهی، شيرگاو فراورده های گندم، سويا ،آجيل ،مرکبات و ...) در ابتدای شروع تغذیه کمکی شيرخوار به پيشگيری از وقوع آسم کمک شايانی می کند.

آسم